Kto prowadząc media społecznościowe, strony internetowe, blogi, publikując na Instagramie albo YouTub’ie nigdy nie korzystał z Canvy niech pierwszy rzuci kamieniem! To jak wykorzystywać zasoby platformy zgodnie z prawem i bezpiecznie wyjaśnię Ci w tym materiale.
Tak jak pokazywałam przez cały cykl autorskiego lata, za każdym razem, gdy używasz czyjegoś dzieła, także fotografii, powinieneś zastanowić się nad tym, czy masz do tego prawo, zwłaszcza jeśli mówimy o użytku komercyjny. Tego obowiązku nie wyłącza korzystanie z darmowych serwisów oferujących swoje narzędzia graficzne. Wobec tego, zastanówmy się jak wygląda wykorzystywanie w celach komercyjnych z projektów stworzonych w Canvie.
O co chodzi z tym użytkiem komercyjnym?
Canva jest jednym z najpopularniejszych serwisów oferujących darmowe narzędzia do tworzenia grafik. Przyznaję, że sama dosyć często korzystam z niego do tworzenia grafik do artykułów oraz postów na mediach społecznościowych. Jeśli jesteście już po lekturze moich poprzednich artykułów z cyklu prawa autorskiego – o prawie cytatu oraz umowach w prawie autorskim, wiecie, że potrzebna jest analiza co do tego, na jakiej zasadzie twórcy Canvy umożliwiają nam korzystanie z grafik, a w zasadzie czy możemy (i do czego) używać grafik tam przygotowanych?
Chcą wykorzystać utworzone za pomocą Canvy projekty dla celów komercyjnych należy pamiętać o tym, że nie ma jednej ustawy, która określałaby nasze prawa i obowiązki w tym zakresie. Jeśli chcemy dowiedzieć się czy można sprzedawać e-Booki z grafikami Canvy to należy zapoznać się z treścią umowy licencyjnej, która jest dostępna na stronie platformy.
Licencja jest dostępna pod tym linkiem – https://about.canva.com/license-agreements/
Canva a użytek komercyjny
Zasadniczo, z treści licencji udzielanej przez twórców Canvy wynika, że nawet w przypadku darmowego korzystania z portalu, dopuszcza się komercyjny oraz prywatny użytek treści. Jednakże, możliwość komercyjnego wykorzystywania grafik nie jest nieograniczona. Ponadto, niektóre fotografie w bazie są wyraźnie oznaczone jako niedozwolone do użytku komercyjnego.
Z licencji Canvy wynika, że można wykorzystywać udostępnione na platformie materiały (zdjęcia, grafiki etc.) do użytku komercyjnego i niekomercyjnego. Jednocześnie Canva w swojej licencji informuje, że jeśli zdjęcie, ikona, utwór muzyczny, film lub inne media zawierają możliwą do zidentyfikowania osobę, miejsce, logo lub znak towarowy to użytkownik jest zobowiązany sprawdzić źródło lub skontaktować się z Canvą. Taki obowiązek ciąży na użytkownikach platformy w każdym wypadku, jeśli nie ma pewności czy może wykorzystać dany materiał.
Po przeanalizowaniu licencji Canvy można zauważyć, że jest ona podobna do licencji C00. W przypadku licencji C00 także powinniśmy unikać ściągania i osadzania w swoich materiałach zdjęć przedstawiających wizerunek ludzi czy logo firmy. Spora część banków ze zdjęciami ma nawet specjalne filtry blokujące. Oznacza to, że fotograf nie może osadzić na danej platformie zdjęcia z logo firm lub takich, które zawierają wizerunek osoby.
Co istotne, Canva informuje użytkowników serwisu, że nie gwarantuje wszelkie bezpłatne media mają odpowiednie wersje do użytku komercyjnego. Dodatkowo z licencji Canvy wyczytamy, że nie wolno nam sprzedawać niezmienionych kopii zdjęć, muzyki lub pliku wideo. Tutaj licencja Canvy odnosi się już do użytku komercyjnego i wyraźnie zabrania sprzedaży zdjęć jako np. fotografii jako zdjęcia stokowego lub w formie plakatu czy na produkcie fizycznym bez żadnej wartości dodanej.
Problem oczywiście budzi interpretacja wartości dodanej. W mojej ocenie należy odwołać się tutaj do definicji utworu i pamiętać, że najbezpieczniej będzie, jeśli tej naszej wartości dodanej będzie tyle, aby można było mówić o powstaniu niezależnego utworu. Pamiętajmy zawsze o tym, żeby dbać o właściwe proporcje naszej intelektualnej twórczości tworząc materiały przy wykorzystaniu Canvy.
Canva a prawa autorskie
Korzystając z grafik udostępnianych w bazie Canvy, nie możemy być całkowicie pewni ich statusu prawnego. Po pierwsze, twórcy Canvy czerpią fotografie używane do grafik z darmowych banków zdjęć. W takich bazach może znajdować się zdjęcie, które opublikowała osoba niebędąca autorem zdjęcia, nieposiadająca zgody na taką publikację. Wówczas wykorzystanie tej fotografii będzie naruszało prawa autorskie twórcy. Co więcej, na niektórych zdjęciach mogą pojawiać się osoby, które np. nie wiedziały o tym, że są fotografowane i wykorzystanie takiej treści bez uzyskania zgody, będzie niezgodne z prawem. Wobec czego, korzystając ze zdjęć, należy zachować szczególną ostrożność.
Czy moja stworzona przeze mnie grafika będzie podlegała ochronie prawa autorskiego?
Przede wszystkim, odpowiedź na to pytanie należy zacząć od ustalenia, czy mój projekt/moja grafika jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Definicję utworu szczegółowo przedstawiałam w artykule o prawie cytatu i zachęcam do analizy naszego dzieła pod tym kątem. Pamiętajmy o przesłance indywidualności – czy ktoś inny mógłby mając do dyspozycji takie same środki mógłby stworzyć coś identycznego lub bardzo podobnego. Jeśli projektując w Canvie, całkowicie bazujemy na stworzonych przez nas treściach, nasza grafika może być utworem w rozumieniu prawa autorskiego.
Czy mogę stworzyć logo w Canvie?
Jednym z najczęściej zadawanych pytań odnośnie do Canvy, dotyczy możliwości projektowania logotypów. Jednakże, inną kwestią jest stworzenie loga w grafice w rozumieniu charakterystycznego elementu na obrazku a inną stworzenie loga naszej marki, którym posługujesz się w obrocie gospodarczym, staje się Twoim elementem rozpoznawczym i wpływa na osiągany dochód.
Zgodnie z licencją Canvy, o której pisałam wcześniej, wyraźnie zabronione jest tworzenie logotypów wykorzystywanych w działalności gospodarczej, a w szczególności znaków towarowych. Można wykorzystywać wgrane przez nas własne projekty oraz podstawowe, uniwersalne formy jak np. linie proste czy przygotowane pod logo układy, które nie są utworami w rozumieniu prawa autorskiego. Nie można wykorzystywać grafik udostępnianych w bibliotece Canvy.
Pamiętaj, że w e-biznesie ważna jest oryginalność i autentyczność, więc skorzystanie z własnych projektów jest nie tylko zgodne z prawem, ale też pożądane ze względu na kwestie wizerunkowe.
Podsumowanie
Podsumowując, możesz używać grafik stworzonych w Canvie w swojej działalności gospodarczej. Jednak wykorzystując je w budowaniu swojej marki, należy zachować szczególną ostrożność, pamiętając o tym, że korzystasz z cudzej treści. Jeśli chodzi o samo logo firmy – możesz stworzyć swój własny projekt wykorzystując swoje zdjęcia i ewentualnie podstawowe formy oferowane przez Canvę, lecz nie możesz skorzystać ze zdjęć z biblioteki Canvy.
Jeśli masz jakieś pytanie odnośnie do licencji programów, z których korzystasz/chciałbyś skorzystać lub jakiekolwiek inne wątpliwości, nie wahaj się i skontaktuj się ze mną.