Dzisiaj do rozmowy zaprosiłam Arka Szczudło. Razem z Arkiem i Wojtkiem Wawrzakiem współtworzymy Legal Room czyli przestrzeń dla nowoczesnych prawników. W rozmowie nie skupialiśmy się jednak na wsparciu dla młodych adeptów prawa, a na ochronie marki odzieżowej. Z tego tekstu dowiesz się kiedy warto pomyśleć o prawnej ochronie Twojej firmy odzieżowej, jak się do tego zabrać, po co i z jakimi kosztami się to będzie wiązać?
Czym jest ochrona marki modowej i na jaki etapie przedsiębiorca powinien zainteresować się tym tematem?
Ochrona marki modowej, ale i każdej innej, to nie tylko rejestracja znaku towarowego. To szereg działań podejmowanych i mających na celu ochronę marki jako całości, ale także i produktów. Bardzo często to produkt tworzy markę lub inaczej „rozpoznawalność” danej marki odzieżowej.
Dobrze chroniona marka to marka, która w szczególności:
- posiada zarejestrowany znak towarowy (jeden lub wiele) w odpowiednich klasach,
- zawarła umowy przenoszące na nią majątkowe prawa autorskie do treści twórczych, którymi się posługuje (np. printy, grafiki, logo),
- zawarła umowy o zachowaniu poufności z podwykonawcami, szczególnie zza granicy (np. Azja),
- wdrożyła odpowiednie procedury dotyczące walki z naruszeniami (np. z kradzieżą zdjęć produktów ze sklepu internetowego).
W naszej kancelarii nazywamy to „Strategią ochrony marki” i jest to jedna z naszych specjalności. Kiedy dostaję pytanie „kiedy powinienem zacząć chronić swoją markę” trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć. Oczywiście najlepiej jest, gdy markę zaczynamy chronić od samego początku, np. poprzez zawarcie odpowiedniej umowy z grafikiem, czy rejestrację znaku towarowego. Wielu początkujących przedsiębiorców sądzi, że obejdzie się bez tych formalności, lecz ich brak może dać o sobie znać dopiero po wielu miesiącach, a nawet latach (np. gdy grafik, który „na gębę” zaprojektuje logo dla marki, po jakimś czasie zmieni zdanie i zażąda zaprzestania jego używania, warto zawrzeć wtedy umowę z grafikiem ).
Ilość i rodzaj rekomendowanych działań ochronnych zależy oczywiście od tego, kiedy i jak bardzo chcemy się rozwinąć, czy idziemy z marką międzynarodowo, czy lokalnie, ilu planujemy kupujących w skali roku. Trzeba też brać uwagę, że nie wszystko da się załatwić od ręki (przykładowo, rejestracja znaku towarowego trwa z reguły kilka miesięcy).
Co daje przedsiębiorcy prawna ochrona marki?
Przede wszystkim pewność, że w razie problemów, można skorzystać z szerokiego wachlarza instytucji prawnych, aby sobie z nimi poradzić. Oczywiście da się walczyć z naruszeniami korzystając wyłącznie z ogólnych przepisów prawa, lecz jest to wtedy znacznie trudniejsze, a „arsenał” środków – uboższy. Ponadto warto wskazać, że ochrona marki daje przedsiębiorcy kontrolę nad tym, kto i kiedy wykorzystuje jej markę oraz w jakim celu. Posługujemy się wtedy różnymi technikami (a także specjalistami), które pozwalają nam na śledzenie naruszeń.
Podjęcie działań mających na celu ochronę marki w sytuacji, gdy doszło do naruszenia to także „puszczenie informacji” do rynku, że dbamy o swoje dobra J Wiele globalnych marek dość agresywnie egzekwuje swoje prawa w tym zakresie (np. Adidas alergicznie reaguje na wszystko, co choćby przypomina jego słynne „trzy paski”), co bywa krytykowane, lecz naprawdę zniechęca do ich podrabiania.
Czy myślisz, że marki modowe mierzą sie z jakimiś charakterystycznymi dla tej branży wyzwaniami prawnymi? Jeśli tak to jakimi?
Specyficzne dla marek odzieżowych są choćby regulacje dotyczące metek (czyli oznaczania składu surowcowego), które wielu (szczególnie mniejszych) producentów traktuje po macoszemu. Przez nieprawidłowości w tym zakresie można mieć problemy choćby z Inspekcją Handlową, poza tym niezbyt dobrze świadczą one o profesjonalizmie marki.
Innym wyzwaniem jest duży rynek podróbek, funkcjonujący zarówno w postaci „tradycyjnej”, jak i internetowej. Produkty odzieżowe to popularny cel fałszerzy, dlatego walka a nimi zajmuje wysokie miejsce na liście priorytetów marek modowych, szczególnie tych renomowanych.
Myślę też, że charakterystyczne wyzwania na pewno będą częściej spotykane wśród marek i podmiotów z branży odzieżowej, które współpracują z dostawcami i podwykonawcami z krajów poza Unią Europejską, szczególnie Azja i Indie. Prawo chińskie jest bardzo ciekawe, często podobne do naszego Polskiego/UE ale z własnym „charakterem” w zastosowaniu go.
Rozumiem, ze ochrona prawna jest bardzo istotna …. wiąże się z tym tyle pozytywnych zmian dlaczego zatem nie wszyscy się tym zagadnieniem zajmują?
Przeszkody w podjęciu działań na rzecz prawnej ochrony marki najczęściej stanowią brak doświadczenia lub świadomości prawnej, czasem też środków finansowych. Ostatnimi czasy widzimy jednak zauważalną różnicę w chęci rejestracji znaku towarowego, czy ogólnie ochrony marki i produktu. Na pewno wielu przedsiębiorców, po tym jak kryzys COVIDowy uderzył w rynek, zauważyło, że własność intelektualna lub szeroko pojęte IP stanowi realną wartość, która wcześniej była pomijana.
Z biegiem czasu wartość marki, nawet jako samego znaku towarowego, wzrasta – i ta świadomość pojawia się co raz częściej.
Jakie są mniej więcej koszty zadbania o prawne aspekty marki modowej?
Wszystko zależy od zakresu, który chcemy chronić, jakie czynności podejmować. Koszty ochrony marki mogą wahać się od tysiąca do wielu-nastu tysięcy złotych. Wszystko zależy od etapu na którym jesteśmy oraz zakresu czynności podejmowanych w imieniu marki odzieżowej.
Naszym dzisiejszym ekspertem był Arkadiusz Szczudło – wspólnik kancelarii Creativa, Wiceprezes Instytutu Prawa Mody, przedsiębiorca, mentor i twórca internetowy. Już od dobrych 7 lat pomagam branży kreatywnej, w tym odzieżowej – wspierając ją i edukując w obszarach biznesu i Prawa Mody (Fashion Law).Zapewniam wsparcie w kwestiach dotyczących nowych technologii, wdrożenia RODO, e-commerce, czy ochrony własności intelektualnej. Pomogę Ci w zagadnieniach związanych z ochroną marki, a także w walce z nieuczciwą konkurencją, również na rynku chińskim.
