Dzisiaj przygotowałam dla Was wyjątkowy artykuł – złożony z dwóch części. W pierwszej, przedstawię Wam krótkie wprowadzenie do tematyki znaków towarowych, a następnie odpowiedzi na najważniejsze ze strony praktycznej pytania udzieli Klaudia Wierzbicka, ekspert w zakresie rejestracji znaków towarowych.
Czym jest znak towarowy?
Zgodnie z przepisami Prawa własności przemysłowej, znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. Znakiem towarowym może być wyraz (także włącznie z nazwiskiem), rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania czy dźwięk.
Czy logo może być znakiem towarowym?
Zasadniczo oznaczenie w postaci logo spełnia warunki definicji znaku towarowego i jeśli nie występują przesłanki z art. 1291 Prawa własności przemysłowej, to po procedurze rejestracji może korzystać z ochrony.
Rejestracja znaku towarowego
Rejestracja znaku towarowego to dość skomplikowany proces. O tym, co warto rozważyć zanim się na nią zdecydujemy oraz o kosztach takiej procedury przeczytacie w drugiej części artykułu.
W tym miejscu, zachęcam także do przeczytania artykułu sprzed kilku tygodni dotyczącego zmian w przepisach dotyczących prawa własności intelektualnej, w którym oprócz kompleksowego przedstawienia znowelizowanych przepisów, znajdują się też rozważania na temat tego czy w sprawach z zakresu własności intelektualnej warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.
Jaką ochronę daje zarejestrowany znak towarowy?
Najprościej mówiąc, ochrona jaką daje znak towarowy dotyczy wszelkiego bezprawnego korzystania ze znaku. Przepisy dopuszczają różne środki ochrony, w określonych wypadkach będzie to odszkodowanie lub możliwość skorzystania z roszczenia prewencyjnego za naruszenie znaku towarowego. Zasadniczo, po prawidłowej procedurze rejestracji, ochrona znaku towarowego obowiązuje od daty zgłoszenia znaku towarowego do rejestracji.
Po prawidłowym zarejestrowaniu znaku towarowego, stajemy się jego pełnoprawnym właścicielem i możemy w dowolny sposób wykorzystywać w naszej działalności, tworząc dzięki temu indywidualną markę. Zatem, w sytuacji naruszenia, można żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.
Można podjąć kroki zarówno na gruncie przepisów prawa własności przemysłowej, jak i przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji lub na zasadach ogólnych w drodze cywilnej.
Konsekwencje rejestracji znaku towarowego
Oprócz tego, że zarejestrowanie znaku towarowego jest doskonałym narzędziem budowania rozpoznawalnej marki w biznesie oraz zapewnia ochronę prawną, może stanowić inwestycję, gdyż taki znak towarowy ma wartość podlegającą wycenie. Wobec tego, zarejestrowany znak towarowy może wchodzić w skład przedsiębiorstwa, a także być wniesiony aportem do spółki. Znak towarowy, jako wartość niematerialna i prawna, jest ujmowany w księgach rachunkowych przedsiębiorstwa. Nabycie prawa do znaku towarowego powoduje konsekwencje podatkowe m.in. podlega amortyzacji.
Poniżej fragment rozmowy z Klaudią Wierzbicką, aplikantką rzecznikowską:
Co warto zrobić zanim zdecydujemy się na rejestrację znaku?
Rejestracja znaku jest jednym z najlepszych rozwiązań, aby zabezpieczyć logo czy nazwę swojej firmy. W przypadku, gdy na rynku nasz konkurent będzie chciał się nimi posłużyć, w prosty sposób będziemy mogli dochodzić swojej ochrony.
Na samym początku, warto zastanowić się czy nasza nazwa, bądź logo jest unikatowe, niepowtarzalne i czy nam się po prostu podoba Prawo ochronne na znak towarowy trwa 10 lat i można je odnawiać po tym czasie na kolejne 10-letnie okresy ochronne i tak w nieskończoność. Także warto zdecydować się, czy faktycznie takim logo mamy zamiar się posługiwać w dłuższej perspektywie czasowej.
Dodatkowo, zastanówmy się jakie produkty czy usługi będziemy chcieli brandować naszym znakiem. To pomoże nam później w wyborze klas towarów lub usług, dla których znak ma uzyskać prawo ochronne.
Co istotne, o czym często zapominają zgłaszający znaki, należy pamiętać, w przypadku gdy będziemy zgłaszać znak graficzny, czy słowno-graficzny o zawarciu odpowiedniej umowy z grafikiem, który nam to logo zaprojektował. Klauzule o przeniesieniu majątkowych praw autorskich i zgoda na złożenie wniosku o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy są w tym przypadku obowiązkowe!
W sytuacji gdy grafik będzie sobie rościł prawa do naszego logo trudniej o lepszy dowód niż zawarcie takiej umowy na piśmie. Pamiętaj, że nie wystarczy zapłacenie faktury za usługę. Umowa przenosząca majątkowe prawa autorskie z odpowiednimi zapisami jest niezbędna.
Jak sprawdzić czy dany znak nie został już zarejestrowany?
Zanim zabierzemy się za zgłaszanie znaku w Urzędzie Patentowym, czy w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej najlepiej będzie zrobić „śledztwo” w Internecie i sprawdzić czy przypadkiem ktoś już taką nazwą czy logo się nie posługuje. Polecam do tego specjalne bazy znaków towarowych, które są dostępne za darmo, dla każdego. Dane w nich są na bieżąco aktualizowane.
Bazy są cały czas ulepszane. Niektóre z nich wdrożyły już wyszukiwanie po obrazach, co jest bardzo dużym ułatwieniem. Wystarczy wrzucić obraz w konkretnym formacie i urządzenie wyszuka dla nas znaki identyczne oraz podobne. Duża oszczędność czasu
Ogólnodostępne bazy:
- Baza Urzędu Patentowego Rzeczpospolitej Polskiej:
https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/simple-search?lng=pl
- Wyszukiwarka unijnych znaków towarowych EUIPO:
https://euipo.europa.eu/eSearch/#advanced/trademarks
- Wyszukiwarka znaków towarowych TMview:
https://www.tmdn.org/tmview/welcome#/tmview
- Wyszukiwarka międzynarodowych znaków towarowych Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO):
https://www3.wipo.int/madrid/monitor/en
W obecnych czasach warto również sprawdzić dodatkowo Google, Google Grafika, Facebooka czy nawet Instagrama, ponieważ zdarza się, że jakieś nazwy mogą być już wcześniej używane właśnie w ten sposób, a właściciel dopiero zaczął proces rejestracji i nie zostało to jeszcze ujawnione przez poszczególny Urząd.
Ile kosztuje rejestracja znaku i jak długo trwa ten proces?
Jeśli chodzi o rejestrację znaku, koszty i czas trwania zależą od urzędu, w którym zgłaszamy swój znak.
Jeżeli chcemy uzyskać ochronę na terytorium Polski składamy wniosek o udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP w Warszawie. Opłata za taki wniosek wynosi 450 zł, jeżeli zgłaszamy jeden znak w jednej klasie. Za każdą następną klasę musimy doliczyć 120 zł. Taki wniosek wraz z załącznikami możemy złożyć w Urzędzie (najlepiej w dwóch kopiach, jedna będzie dla nas potwierdzeniem) lub wysłać pocztą.
Zgłoszenia możemy dokonać również drogą elektroniczną za pomocą systemu PUEUP. Jednak w tym przypadku musimy mieć swój Podpis Elektroniczny czy podpis spełniający wymogi rozporządzenia eIDAS. Jeżeli składamy wniosek tą drogą opłata za jego wniesienie wynosić będzie 400 zł dla jednego znaku w jednej klasie.
Proces rejestracji zależy od wielu czynników, jednak jeżeli wszystko przebiega bezproblemowo powinien on zająć ok. 6 miesięcy. Proces ten składa się z wielu etapów (to jest wątek na kolejny wywiad) i musimy wziąć pod uwagę, że mogą w jego trakcie pojawić się problemy bądź wątpliwości, które Urząd będzie chciał z nami wyjaśnić. Niekiedy zdarza się, że rejestracja może zająć i 18 miesięcy. Każdy przypadek oczywiście musimy rozpatrywać indywidualnie.
Jeśli chcemy zgłosić znak w Unii Europejskiej i uzyskać ochronę w jej 27 krajach to musimy przygotować się na trochę większe koszty. Za nimi idzie jednak szersza ochrona terytorialna, więc warto wziąć to pod uwagę,
Za rejestrację znaku w jednej klasie, drogą elektroniczną (nie musimy mieć podpisu elektronicznego, wystarczy założyć konto na stronie EUIPO) opłata wynosi 850 EUR. Za rejestrację w drugiej klasie 50 EUR, a każda następna to 150 EUR.
Proces rejestracji wygląda czasowo i proceduralnie podobnie jak u nas.
Możemy oczywiście zarejestrować nasz znak w krajach poza Unią Europejską, takich jak Chiny czy USA za pośrednictwem WIPO. Jednak wtedy opłaty oraz czas rejestracji zależeć będą od poszczególnych urzędów krajowych.
Jeżeli od tekstu wolisz video, to zapraszam Cię do obejrzenia rozmowy z Klaudią Wierzbicką o prawnych aspektach ochrony marki. Nagranie z naszej rozmowy znajdziesz tutaj.
A tymczasem dziękuję Ci Klaudia za poświęcony czas i podzielenie się Twoją wiedzą i doświadczeniem z czytelnikami bloga Krzywicka.pl.
Jeśli po lekturze tego artykułu, nabrałeś wątpliwości w zakresie znaków towarowych lub potrzebujesz innej konsultacji, to nie wahaj się i skontaktuj ze mną.
