Jesteś osobą, która odpłatnie współpracuje z innymi i świadczy na ich rzecz usługi? Przeanalizuj możliwe formy zatrudnienia i wybierz najkorzystniejszą i najbardziej pasującą do Twoich zadań umowę. Pamiętaj, że jej prawidłowe skonstruowanie to podstawa każdej działalności zarobkowej. Zapoznaj się z poniższym artykułem, który dzisiaj dla Ciebie przygotowałam i oceń, czy w Twoim przypadku pasuje bardziej umowa zlecenie, czy umowa o dzieło.
Umowa zlecenie
Zgodnie z kodeksową definicją, przez umowę zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Z uwagi na to, iż przepis nie reguluje tego wprost – umowa ta zasadniczo może być odpłatna, jak i nieodpłatna. Regułą jest jej osobiste wykonywanie, dopuszcza się jednak możliwość działania przez zastępcę. Zleceniobiorca zobowiązany jest do działania z należytą starannością. Wypowiedzieć umowę zlecenie można w każdym momencie. Jeżeli wypowiedzenie odpłatnego zlecenia następuje bez ważnego powodu, to strona obowiązana jest naprawić szkodę powstałą z tego tytułu. Zleceniodawca powinien zwrócić zleceniobiorcy poniesione wydatki zapłacić wynagrodzenie za wykonaną część zlecenia.
Konstruując taką umowę warto określić czy zleceniobiorca ma inne tytuły do objęcia ubezpieczeniami społecznymi oraz czy przystępuje do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ponieważ w przypadku braku innego zatrudnienia oraz własnej działalności gospodarczej zleceniobiorcy, zleceniodawca zasadniczo będzie płatnikiem zaliczek na podatek dochodowy oraz składek ubezpieczeniowych.
Umowa o dzieło
Umowa o dzieło definiowana jest jako umowa, w której przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Jest to umowa wzajemna, która powinna określać jej zindywidualizowany przedmiot tj. dzieło oraz odpowiednio wynagrodzenie. Dzieło powinno być wykonane zgodnie ze sposobem i w terminie określonym w umowie. Przypadki powodujące rozwiązanie umowy o dzieło są ściśle określone w ustawie, tj. odstąpienie od umowy przez zamawiającego przed ukończeniem dzieła za wynagrodzeniem, z powodu wykonywania dzieła w sposób sprzeczny z umową, opóźnienia uprawdopodobniającego brak wykonania dzieła, z powodu znacznego podwyższenia wynagrodzenia, rażącej straty po stronie wykonującego dzieło, śmierci lub niezdolności do pracy wykonującego dzieło i po odebraniu dzieła – z uwagi na wady w nim wykryte.
W przypadku braku innego zatrudnienia oraz własnej działalności gospodarczej zasadniczo, zamawiający jest płatnikiem podatku. Nie powstaje obowiązek w zakresie odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Umowa o dzieło a umowa zlecenie
Zanim zastanowimy się która z tych umów jest najkorzystniejszą formą zatrudnienia, należy zacząć od porównania praktycznych różnic między nimi. Umowa zlecenie jest umową, w której strona zobowiązuje się do wykonywania czynności określonych w umowie z należytą starannością. W przypadku umowy o dzieło, jest to obowiązek dostarczenia określanego rezultatu prac. Co to oznacza? Że w przypadku jednej umowy można wymagać jedynie działania o danym poziomie staranności, ale nie można uzależniać wynagrodzenia od efektu, jak w przypadku drugiej umowy. Warto mieć to na uwadze podejmując decyzję.
Za tą podstawową różnicą pojawiają się kolejne: umowę zlecenie można zawrzeć na czas oznaczony lub nieoznaczony, a siłą rzeczy w umowie o dzieło trzeba się umówić na konkretny termin osiągnięcia rezultatu – wykonania dzieła. Wypowiedzenie umowy zlecenie jest dużo prostsze niż w przypadku umowy o dzieło. Kolejne różnice, które dotyczą odprowadzania składek i wyliczenia podatku, zostaną omówione w punkcie poniżej.
Opodatkowanie
Opodatkowanie umów cywilnoprawnych zależy przede wszystkim od wysokości wynagrodzenia wynikającego z tychże umów. Co do zasady, w przypadku gdy usługodawca nie prowadzi własnej działalności gospodarczej, zamawiający lub zleceniodawca będący płatnikiem pobiera:
- zryczałtowany podatek dochodowy, jeżeli kwota wynikająca z umowy nie przekracza 200 zł lub
- podatek na zasadach ogólnych – w pozostałych przypadkach oraz gdy wynagrodzenie wskazane w umowie, podane jest w stawce godzinowej.
W obu przypadkach stawka opodatkowania wynosi 17%.
Jednakże, obliczając podstawę do pobrania zaliczki na podatek dochodowy na zasadach ogólnych, odlicza się składki na ubezpieczenie społeczne, następnie koszty uzyskania przychodu w wysokości 20%, a od tak obliczonej kwoty zaliczki odejmuje się składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oczywiście w stosunku umów o dzieło, stosuje się jedynie odliczenie kosztów uzyskania przychodów, ponieważ płatnik nie pobiera składek.
Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o PIT, podatnik ma prawo do odliczenia kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50%:
- z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,
- z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
- z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.
Korzystanie przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych lub rozporządzania przez nich tymi prawami dotyczy m.in działalności:
- twórczej w zakresie architektury, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
- produkcji audialnej i audiowizualnej;
- publicystycznej;
- muzealniczej,
- konserwatorskiej;
- prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 Prawa autorskiego, do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;
- badawczorozwojowej, naukowej, naukowo‑dydaktycznej, badawczej, badawczodydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.
Odliczenie 50% kosztów uzyskania przychodu może dotyczyć wskazanej powyżej działalności wykonywanej zarówno na podstawie umowy zlecenie, jak i umowy o dzieło. Limit takiego odliczenia wynosi 85 528 zł.
Zerowy PIT
Dla osób, które nie osiągnęły 26 roku życia, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dochodowego. Zwolnienie nie dotyczy jednak każdego rodzaju dochodu. Zasadniczo obejmuje ono wynagrodzenie z:
- umowy o pracę,
- stosunku służbowego,
- pracy nakładczej,
- spółdzielcze stosunku pracy,
- umowy zlecenia.
Chociaż ostatnio znowelizowano ustawę i rozszerzono zwolnienie z PIT na staże i praktyki, to nadal nie dotyczy ono m.in dochodów z własnej działalności gospodarczej, umów o dzieło, praw autorskich oraz zasiłków pieniężnych.
Limit przychodu objętego zwolnieniem wynosi 85 528 zł.
Co jest korzystniejsze?
Umowa, na podstawie której świadczysz usługi powinna być dopasowana do rodzaju tych usług i zawierać wszystkie najważniejsze jej elementy. Jest to o tyle istotne, że w przypadku sporu, nie będzie liczyła się „nazwa” umowy, lecz jej treść. Pamiętaj także, że każda z umów ma pewne cechy charakterystyczne, które powodują, że przeznaczona jest dla danych zadań. Przykładowo, architekt czy grafik to wręcz zawody stworzone do zatrudnienia na umowie o dzieło, natomiast usługi ochrony mienia, usługi IT, outsourcingowe usługi prawne lub księgowe powinny być świadczone na podstawie umowy zlecenia.
Dla każdego najkorzystniejsza umowa będzie oznaczała co innego. Zasadniczo, dla osób do 26 roku życia będzie to forma zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia. W innych wypadkach, wynagrodzenie netto najwyższe jest w przypadku umowy o dzieło. Warto śledzić też najnowsze zmiany legislacyjne, ponieważ już od jakiegoś czasu krążą pogłoski o oskładkowaniu umów o dzieło. Wówczas, umowy te, tak jak umowy zlecenia będą podlegały obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.
Jeśli potrzebujesz pomocy w skonstruowaniu odpowiedniej dla świadczonych przez Ciebie usług umowy albo nasuwa Ci się jakiekolwiek pytanie lub wątpliwość, nie wahaj się i skontaktuj ze mną poprzez zakładkę Kontakt.
